Przeliczanie łuku okręgu pomiędzy dwoma odcinkami prostymi

Odcinki proste na zewnątrz łuku powinny zostać najpierw dowiązane do linii kierunkowych. Gdy nie są dowiązane, ustawianie promienia łuku może zepsuć układ linii, ponieważ zmieniana jest długość odcinków prostych z zachowaniem ich kąta. Lepiej jest, gdy odbywa się w oparciu o równoległość do linii kierunkwej. Odcinki dowiązane do linii kierunkowej mają niebieski kwadrat po zaznaczeniu ich (na zielono), połączony linią z odcinkiem lub zwrotnicą, określającymi kierunek. Za pomocą dwóch przycisków na zakładce Napraw: Łuk 190m oraz Łuk 300m można ustawiać łuki na promień 190m albo 300m. Trzeci przycisk - Ustaw promień łuku - służy do ustawienia dowolnego promienia, podanego w metrach w polu obok. Dla pustego pola, łuk ustawia się na 500m.

Przykładowo poniżej opisane jest ustawianie łuku na torach PMPPW przecinających ulicę Robotniczą w Dąbrowie Górniczej. Odcinki należące do łuku są rysowane na żółto, aby były lepiej widoczone (zostały dodane do grupy) - nie ma to znaczenia i normalnie będą rysowane kolorem czerwonym. Zaczynamy od łuku złożonego z odcinków o bliżej nieokreślonym kształcie. (Rozdzielczość 4px/m.)

Na początku należy się upewnić, że sąsiednie odcinki proste są przyklejone do linii kierunkowych. Odcinki takie będą posiadały niebieski kwadrat po zaznaczeniu ich. Oczywiście nie trzeba sprawdzać tego za każdym razem, zwłaszcza jeśli ustawiało się je przed chwilą. Niemniej jednak, należy to sprawdzić, jeśli łuk nie chce się przeliczać.

Jak widać, na obu odcinkach prostych, połączonych z górnym łukiem, mamy niebieskie kwadraty. Ponieważ nie znamy promienia tego łuku, na początku spróbujemy ustawić łuk 190m. Zaznaczamy kolejno każdy z odcinków górnego łuku i przyciskamy przycisk Łuk 190m na zakładce Napraw.

W podobny sposób ustawiamy dolny łuk na promień 500m. Należy wpisać liczbę 500 w pole obok przycisku Ustaw promień łuku i przycisnąć go. Uwaga! Puste pola oznacza domyślnie wartość 500, więc można jej nie wpisywać.

Jak widać, żaden z łuków nie jest odpowiedni i nie pokrywa się z torem widocznym na zdjęciu. W związku z tym przyjmujemy wartość pośrednią promienia łuku 300m i przestawiamy łuki przyciskając przycisk Łuk 300m. Oczywiście nie trzeba za każdym razem sprawdzać, czy poszczególne promienie pasują. Przy odrobinie doświadczenia można od razu trafić we właściwy promień.

W zasadzie mogłoby tak zostać, łuk jest ustawiony w granicach błędu. Jednak w niektórych przypadkach potrzebne będzie bardziej precyzyjne ustwienie promienia. Aby to zrobić, powiększamy do 16px/m.

Widać jakby łuk na zdjęciu miał trochę mniejszy promień, gdyż jedna z widocznych na zdjęciu szyn jest nieco ponad żółtą linią (w lewym górnym rogu, dolna szyna). Próbujemy zmienić promień na 285m, wpisując liczbę 285 i przyciskając Ustaw promień łuku po zaznaczeniu każdego z odcinków.

Teraz wygląda to lepiej. Dla większej precyzji możemy wyłączyć rysowanie szyn, pozostawiając tylko elementy pomocnicze (kropki na łączeniu torów). Widać, że zielona kropka jest dosyć dokładnie pomiędzy szynami.

Dla porównania - położenie kropki dla łuku o promieniu 300m.

Podsumowując, można ustawić ten łuk na promień 285m, albo na bardziej "okrągłą" wartość 300m. Jeżeli dysponujemy jakimiś dodatkowymi materiałami (opis szlaku, plany budowy), należało by sprawdzić w nich dokładną wartość promienia i taką ustawić. W przedstawionej sytuacji nie ma to większego znaczenia.

Oczywiście, jeśli zmieniamy długość promienia, zmieni się również nieznacznie długość tego łuku, co dalej będzie miało wpływ na kilometraż i pozycjonowanie obiektów wzdłuż toru. Ponieważ jednak podkłady z Geoportalu są i tak zniekształcone, radzimy sobie z tym poprzez kotwiczenie obiektów o znanym kilometrażu do określonych wartości współrzędnych XY, a następnie wyliczenie współczynnika błędu dla naliczenia kilometrażu pomiędzy tymi zakotwiczonymi obiektami. W takiej sytuacji zmiana promienia będzie miała wpływ na wartość tego współczynnika i co najwyżej przesunie obiekty znajdujące się pomiędzy zakotwiczonymi, natomiast nie będzie w żaden sposób wpływać na naliczenie kilomerażu za najbliższym zakotwiczonym obiektem. Aby jednak nie przesadzić, kontrolujemy wartość współczynnika zniekształcenia i staramy się tak dobierać łuki, aby był on możliwie bliski zeru.